Spirala wartości

Sposób postrzegania zależy od doświadczeń

Twórcy modelu wyróżnili dotąd 8 poziomów rozwoju. Im wyższy poziom, tym nasza zdolność rozumienia i poszukiwania złożonych rozwiązań jest większa.

Za każdym z nich stoi też inny światopogląd, wartości, motywacja, reakcje, otwartość do podejmowania wyzwań, strategia radzenia sobie z presją, empatia oraz sposób, w jaki wchodzimy w interakcje z innymi.

• żaden z systemów nie jest lepszy ani gorszy od innego
• poziomy świadomości w żaden sposób nie wpływają na poziom inteligencji ogólnej, lecz korelują z poziomem rozwoju empatii

POZIOM 1 – Beżowy

Uciekaj lub walcz

Odpowiada za podstawową zdolność przetrwania.

Ten najbardziej pierwotny system wartości, który napędza nasze dążenia do podtrzymania organizmu przy życiu.

Dzięki niemu pozyskujemy podstawowe zasoby niezbędne do funkcjonowania człowieka jako odrębnej jednostki.

POZIOM 2 – Purpurowy

Tradycja, Rytuały, Bliskie więzi

Odpowiada za zdolność socjalizacji.

Dzięki niemu czerpiemy poczucie bezpieczeństwa z bliskości i intymności emocjonalnej w relacjach z innymi ludźmi.

Jest podstawą ogniska domowego oraz silnych więzi rodzinnych i przyjacielskich. Stoi za naszą chęcią dbania i chronienia bliskich, a także troska o słabszych.

Płynie z niego również nasze poczucie sentymentu do tego, co minęło, dbałość o tradycję i przywiązanie do rytuałów, ale też niechęć i lęk przed tym, czego nie znamy.

POZIOM 3 – Czerwony

Odwaga, Siła, Respekt

Odpowiada za zdolność do indywidualnej ekspresji oraz umiejętność wyznaczania swoich granic.

Daje nam odwagę do podejmowania ryzyka i wytrwałość w samodzielnym pokonywaniu najcięższych życiowych trudności.

Dzięki niemu wiemy, że możemy polegać na samych sobie, jesteśmy pro-aktywni i zawsze gotowi do rywalizacji.

Napędza naszą ambicję i chęć przekraczania własnych ograniczeń.  Z niego płynie również potrzeba kontroli otoczenia i bronienia swojego zdania za wszelką cenę.

POZIOM 4 – Niebieski

Autorytet, Zasady, Jedyna prawda

Odpowiada za dyscyplinę i umiejętność zapanowania nad nieładem.

Płynie z niego nasze przywiązanie do społecznych norm i zasad, które pozwalają utrzymać powszechny porządek.  Jest podstawą szacunku i zaufania do grupy społecznej, z którą się utożsamiamy.

Wpływa na naszą skłonność do kategorycznej oceny tego, co dobre, słuszne i prawdziwe, a co powinniśmy eliminować i/lub ograniczać. Od niego zależy również nasza posłuszna postawa wobec oczekiwań autorytetów.

POZIOM 5 – Pomarańczowy

Sukces, Nauka, Rozwój

Odpowiada za dążenia do rozwoju osobistego i zawodowego.

Dzięki niemu uczymy się stawiać sobie cele, planować, myśleć strategicznie oraz wzmacniać swoją efektywność. Napędza wiarę we własne możliwości i chęć spełniania swoich marzeń.

Z niego płynie wizja osiągnięcia w życiu sukcesu materialnego, który zapewnia dostatnie i wygodne życie.

Stoi również za racjonalnym i logicznym podejściem do wielu spraw, przez co możemy odcinać się od własnych emocji, wrażliwości i wewnętrznych przeżyć.

POZIOM 6 – Zielony

Wrażliwość, Rowność, Miłość

Odpowiada za poszukiwanie balansu – zarówno wewnątrz nas, jak i w naszym otoczeniu. 

Stoi za poszukiwaniem równowagi, zwłaszcza między życiem prywatnym i zawodowym. Dzięki niemu pragniemy rozwijać się społecznie i duchowo, by głębiej poznać, kim naprawdę jesteśmy i co nas łączy z człowiekiem obok.

Uczy nas empatii oraz wrażliwości na krzywdę, przemoc i wszelkie nierówności. Tu mają swoje źródło aktywność społeczna i nasze próby zwrócenia uwagi na globalne problemy, których inni nie dostrzegają.

POZIOM 7 – Żółty

Integralność, Przepływ, Sens

Odpowiada za potrzebę odnalezienia fundamentalnego sensu działań i wewnętrznego poczucia wolności.

Z niego bierze się chęć głębokiego poznania swojej natury i rzeczywistości, która nas otacza. Dzięki niemu uczymy się czym jest współzależność i jaką rolę pełnimy w systemie, którego jesteśmy częścią.

Odpowiada za stworzenie własnego kodeksu etycznego, opartego na uniwersalnych prawach. Pozwala nam też rozwijać myślenie systemowe i samoodpowiedzialność.

POZIOM 8 – Turkusowy

Holizm, Synergia, Zasięg

Odpowiada za potrzebę zadbania o przetrwanie życia samego w sobie, które to życie wykracza poza naszą fizyczną obecność na Ziemi.

Uczy nas meta-perspektywy oraz dalekiego spojrzenia w przyszłość. Z niego płynie troska o to, co zostawimy po sobie przyszłym pokoleniom, aby mogły trwać i rozwijać wielowymiarowy system, który wspólnie tworzymy.

Przynosi postawę życiową pełną akceptacji dla tego, co jest i uczy przyjmowania z radością i pokorą wszystkiego, czego doświadczamy.